شخص یهودى خدمت امیرالمؤمنین على (علیه السلام) آمد، و از فضل خاتم الانبیاء (صلى الله علیه و آله) بر سایر انبیاء (علیهم السلام) سؤال نمود، و گفت که حق تعالى ملایکه را به سجده آدم (علیه‌السلام) امر کرد.

آن حضرت فرمود: افضل از آن را به محمد (صلى الله علیه و آله) کرامت نموده؛ زیرا که خود بر او صلوات فرستاد، و به ملایکه امر فرمود که بر او صلوات فرستند، و عبادت عباد را تا روز قیامت، در صلوات بر آن حضرت قرار داد، و فرمود که: "انّ الله و ملائکته یُصلون على النبى یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما" و هر کس در حال حیات یا بعد از وفات آن حضرت، بر او صلوات فرستد، حق تعالى به هر صلواتى ده صلوات بر آن کس مى‌فرستد، و ده حسنه به او عطا مى‌فرماید.

و هر کس بعد از وفات آن جناب، بر ایشان صلوات فرستد، آن حضرت مطلع مى‌شود و بر آن کس صلوات و سلام مى‌فرستد، مثل صلواتى که فرستاده است و حق سبحانه و تعالى، دعاى امت او را، در هر چه از پروردگار سؤال نمایند، موقوف مى‌دارد و به اجابت نمى‌رساند، تا آن که بر آن حضرت صلوات فرستند. و این برزگ‌تر و عظیم‌تر است از آن چه به آدم (علیه السلام) عطا فرمود.

اللهم صل على محمد و آله، فى کل اوان وقت و على کل حال عدد ما صلیّت على من صلیّت علیه، و اضعافَ ذلک کله بالاضعافَ التى لا یُحصیها غیرک، انک فعال لما ترید؛ بار خدایا! بر محمد و آل او درود فرست، در هر هنگام و هر زمان و بر هر حال، به تعداد درودى که بر هر کس فرستاده‌اى . و چندان برابر همه آنها، به چندان برابرى که جز تو آنها را نتواند شمرد؛ زیرا تو هر چه بخواهى، به جا آورنده‌اى. (1)

ربِّ صلِّ علیهم زنة عرشک و مادونه، و مِلاء سَمواتِکَ و ما فَوقهُن، و عدد ارضک و ما تحتهُن و ما بینهن، صلوة تقربهم منک زلفى، و تکون لک و لهم رضى، و متصلة بنظائرهن ابدا ؛ پروردگارا! بر ایشان درود فرست، هم‌وزن عرش خود و آن چه زیر عرش است (همه عالم)؛ و مقدار آن چه آسمان‌هایت و آن چه در بالاى آنهاست را پر گرداند؛ و مقدار شماره زمین‌هایت و آن چه در زیر آنها و میان آنهاست (را پر سازد)؛ درودى که ایشان را به کمال قرب تو رساند؛ و براى تو و ایشان خشنودى؛ و همیشه به مانندهاى آن، درودها پیوسته باشد. (2)

اللهم صلِّ على محمد و آله، کما هَدیتنا به، و صلِّ على مُحمد و آله، کَما استنقذَ تَنابه، و صلِّ على محمد و آله صلوة تشفع لنا یوم القیمة و یَوم الفاقة الیک، انک على کل شىء قدیر، و هو علیک یسیر؛ بار خدایا! بر محمد و آل او درود فرست، چنان که ما را به سبب او (به راه حق) هدایت نمودى . و بر محمد و آل او درود فرست، چنان که ما را به وسیله آن حضرت از (جهل و نادانى) رهانیدى و بر محمد و آل او درود فرست، درودى که ما را روز رستاخیز و روز نیازمندى به تو شفاعت نماید؛ زیرا تو بر هر چیز توانایى، و آن بر تو آسان است . (3)

از حضرت امام صادق (علیه السلام) روایت شده که:

هر کس خواهد که شاد گرداند محمد و آل آن حضرت را (صلوات الله علیهم) به این نحو، به ایشان صلوات فرستد:

«اللهم یا اَجودَ مَن اَعطى و یا خیر مَن سَئلَ و یا ارحم مَن استرحم . اللهم صل على محمد و آله فى الاولین و صل على محمد و آله فى الآخرین و صلِّ على محمد و آله فى المَلاء الاَعلى و صلِّ على محمد و آله فى المرسلین . اللهم اَعط محمداً و آله الوسیلة و الفضیلة و الشرف و الرفعة و الدرجة الکبیره. اللهم انى آمنت بمحمد - صلى الله علیه و آله - و لم اره فلا تحرمنى یوم القیامة رؤیته و ارزقنى صحبته و توفنى عَلى مِلته واسقنى مِن حَوضهِ مَشربا رویا سائغا هنیئا لا اظماء بعده ابداً انک على کل شىء قدیر. اللهم انى آمنت بمحمد صلى الله علیه و آله و لَم اَره فَعَرفنى فى الجنان وجهه. اللهم بَلّغ محمداً صَلى الله علیه و آله مِنى تَحیة و سَلاما.»

رایج شدن صلوات با «عجل فرجهم» در مجامع عمومی برآوردن خواسته امام عصر(عج) از شیعیان و لبیک به دعوت آن حضرت است که در توقیع شریف فرمود:

« برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که این فرج خود شماست»(بحارالانوار, جلد 53, ص183)

در اهمیت گفتن «عجل فرجهم» بعد از صلوات

یکی از عوامل صالحی که شایسته یک شخص منتظر می باشد گفتن «عجل فرجهم» پس از صلوات است و در عین سادگی و سرعت از بلندترین گام ها در جهت سرعت بخشیدن به ظهور آن حضرت است و از کاری ترین ضربات بر پشت شیطان لعین بوده و او را خرد خواهد نمود و خود موجب:

ایجاد یکپارچگی در جهت وفای به عهد با امام عصر(عج)

موجب دوری شیطان از شیعیان

موجب صف آرایی شیعیان به عنوان لشگر حق در برابر شیاطین

پرداخت اجر رسول مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی(صلی الله علیه وآله)

اظهار محبت به مغز و نور آل محمد(صلی الله علیه وآله) یعنی حضرت ولیعصر (عج) مداومت به گفتن «عجل فرجهم» چه فردی و چه اجتماعی باعث توجه امام عصر(عج) به انسان خواهد بود زیرا اظهار محبت موجب اظهار محبت متقابل آن حضرت خواهد شد، البته فرستادن صلوات با «عجل فرجهم» باید همانند نماز با توجه کامل باشد تا مورد رضایت و قبول حضرت حق قرار گیرد.

صلوات با «عجل فرجهم» باید با صدای بلند و رسا گفته شود تا پشت شیطان و شیطان صفتان بلرزد و در روایت است که موجب خروج نفاق از دل انسان می شود.

یکی از فضائل روحی ای که باید همه ما آن را در وجود خود تقویت کنیم، "مروّت" است. "مروّت" از جمله ویژگی هایی است که در هر شخصی، قابل تجلّی نیست؛ چرا که این خصلت، نه تنها نیاز به بزرگی روح دارد، بلکه رابطه مستقیم آن با ایمان، بروز این صفت را در بیشتر انسان ها دچار مشکل می کند. 

معنای فتوت : 

در کتب لغت : "فتوت" هم خانواده و هم معنای "مروت" آمده به معنای مردی ،مردانگی ، و جوانمردی

«فتوّت» نوعی ایثار است، یعنی شخصی، غیر را بر نفس خود مقدم شمارد. آن ایثار می تواند به جاه و مقام باشد و یا ایثار به نفس که بالاترین درجه فتوّت است. چنین شخصی در راه خدمت به دیگران، بیش از وظیفه انسانی و اخلاقی اش تلاش می کند، لغزش های آنان را نادیده می گیرد و با همگان حتی دشمنان و مخالفان و غیر همکیشان به انصاف عمل می کند.

درباره معنى فتوت‏ از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند؟ فرمود: گمان کرده‏اید فتوت‏ و مردانگى با فسق و فجور است! نه بلکه فتوت‏ آنست که اطعام کنى و امید مردم را بر آرى و چهره خندان داشته باشى و مردم را از رنج و اذیت خود مصون دارى و غیر آن نیرنگ و فسق است.

امام (علیه السلام) پرسید مروت چیست؟ اصحاب گفتند نمى‏دانیم فرمود: مروت آن نیست که انسان سفره‏اش در درگاه خانه براى مردم گسترده باشد بلکه مروت دو تاست: در سفر و در حضر اما مروت در حضر: قرائت قرآن و ملازمت با مساجد، بکار برادران م?من پرداختن و بکارگر خرج کافى دادن که اینها دوست را خشنود و دشمن را منکوب میکند. و اما مروت در سفر خوبى و فراوانى توشه و به همراهان دادن آنها و کار مردم را پس از جدایى از ایشان کتمان داشتن و شوخى‏ زیاد در غیر موردى که غضب خدا را برانگیزد. بعد فرمود: قسم بآن که محمد (صلی الله علیه و آله) را بحق مبعوث گردانید خداوند بهر کسى بقدر مروتش روزى دهد که رزق باندازه خرج فرود آید، صبر بقدر شدت بلاء داده شود. (مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى، ج‏1، ص: 488) 

این ویژگی در وجود انسان به راحتی به دست نمی آید.طریقت جوان مردی نه آن است که در میان گودال زندگی، حریف را زمین زده، از خوشحالی چشمانی برق زده داشته باشیم. سیرت و طریقت جوان مرد، همان است که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) با امام علی(علیه السلام) می گوید: «ای علی! جوان مرد، راستگوی بُوَد. وفادار و امانت گزار و رحیم دل، درویش دار و پرعطا، مهمان نواز و نیکوکار است».( تفسیر کشف الاسرار، ج 5، ص 668) 

ارکان فتوت :

حضرت امیر الم?منین علیه السّلام فرمود : که فتوّت‏ و جوان مردى در چهار چیز است، تواضع نمودن با داشتن ثروت، عفو نمودن (از کسى که بدى نموده) با داشتن قدرت انتقام، نصیحت و راهنمائى نمودن با داشتن عداوت و دشمنى، و بذل و بخشش نمودن بدون منّت گذاردن. (إرشاد القلوب / ترجمه مسترحمى، ج‏2، ص: 274 )

با دقت در این روایت متوجه می شویم که داشتن"فتوت" فضیلتی است که برای داشتنش باید از خیلی چیزها گذشت از هجوم شیطانی غرور و خشم و دشمنی ، و دریا صفت بودن برای ایثار ،نه هر که سبیل کلفت کرد و کله کج نهاد جوانمرد شود .

نه هر که چهره برافروخت دلبری داند              نه هر که آینه سازد سکندری داند

نه هر که طرف کله کج نهاد و تند نشست            کلاه داری و آیین سروری داند

جوانمردی را باید از یگانه جوانمرد عالم آموخت همو که همه مردم اتفاق دارند که در جنگ احد جبرئیل فرود آمد و اعلام نمود:

«لا سیف الّا ذو الفقار و لا فتى الّا على» ؛ و جوانمردى در پهنه هستى جز على نبوده و نیست و شمشیر برنده‏اى جز ذو الفقار وجود ندارد. (آینه یقین (ترجمه کشف الیقین)ص 457)

امیرم?منان علی علیه السلام ، در پاکدلی، مردانگی و گذشت حتی در برابر دشمنان و مخالفان، آن چنان بلند مرتبه بود که همگان را به شگفتی واداشت.

آن حضرت در همه جنگ هایی که در رکاب رسول خدا می جنگید و در همه نبردهایی که در عهد امامت و خلافت بر وی تحمیل شد، در پایان جنگ، در دل از دشمنان کینه و عداوتی نداشت و از آنان می گذشت. تاریخ نگاران مسیحی و مسلمان، همه بر این خلق و خوی علی علیه السلام گواه اند که امام در جنگ جمل بر کشته های دشمن نماز گزارد. حتی هنگامی که ابن ملجم به علی علیه السلام ضربت زد و حضرت در بستر شهادت افتاد، درباره قاتل خود به نرمی و مدارا سفارش کرد و فرمود: «من دیروز مثل شما بودم، امروز برای شما عبرتم و فردا از میان شما می روم. اگر زنده بمانم، خود ولی خون خویشم و اگر بمیرم، مرگ میعادگاه و قرار گاه من است». (مجله  گلبرگ > مرداد 1384، شماره 65  علی علیه السلام ، جان پیامبر صلی الله علیه و آله (تولد امام علی علیه السلام)

مروت و جوانمردی در روایات

قـالَ عَـلِىٌّ علیه ‏السلام: مَیْزَةُ الرَّجُلِ عَقْلُهُ، وَ جَمالُهُ مُرُوَّتُهُ ؛ حضرت على علیه ‏السلام فرمود: امتیاز آدمى به عقل اوست و زیـبایى او به مـروّتـش. (میزان الحکمة، جلد 9 صفحه 110تصنیف غرر الحکم ص 258. )

قالَ رَجُلٌ لِلأمام الرِّضا علیه ‏السلام: أَعْطِنى عَلى قَدْرِ مُرُوَّتِکَ. قالَ: لایَسَعَنى ذلِکَ فَقالَ: عَلى قَدْرِ مُرُوَّتى. قالَ علیه ‏السلام: أَمّا اِذا فَنَعَمْ، فَأَعْطاهُ مِأَتَى دینارٍ. ؛(بحارالانوار، ج 2 ص 29، و سفینة جلد 2 ص 364، به نقل از محاسن برقى )

مردى خدمت امام رضا علیه ‏السلام رسید و عرض کرد: به من بقدر جوانمردى تان بخشش و عنایتى کنید. حضرت فرمود: در توانم نیست. آن مرد عرضه داشت: پس به مقدار مروّت خودم چیزى به من بدهید. امام فرمود: «اکنون مى‏توانم». و دویست دینار به وى عطا کرد. 

قال الباقِرُ علیه ‏السلام: یَوْماً لِمَنْ حَضَرَهُ: مَا الْمُرُوَّةُ؟ فَتَکَلَّمُوا فَقالَ علیه ‏السلام: أَلْمُرُوَّةُ أَنْ لاتَطْمَعَ فَتَذِلَّ، وَ تَسْأَلَ فَتَقِلَّ، وَلاتَبخَـلَ فَتُشْتَمْ، وَ لاتَجْهَلَ فَتُخْـصَم. (البحار، جلد 78 ص 172 )

امام باقر علیه ‏السلام فرمود: مروّت آن است که طمع نکنى تا ذلیل و خوار نشوى و از دیگران چیزى نخواهى تا کوچک نشوى و بخل نورزى تا ناسزا نشنوى و نادانى نکنى تا براى خودت دشمن نتراشى.  

تعیین امامت امامان دوازده گانه از طرف خداوند متعال بوده است . چرا که مسأله امامت یک مسأله الهی است و جانشین پیامبر(صلی الله علیه و آله) باید از طریق وحی به پیامبر(صلی الله علیه و آله) تعیین گردد، امام یک رهبر عادی نیست...

امروز روز نهم ماه ربیع الاول است، روزی که با عنوان روز به امامت رسیدن آقا امام زمان (عج) جشن گرفته می شود.

می خواهیم بررسی کنیم که دقیقا تاریخ به امامت رسیدن ایشان چه زمانی بوده است ؟ و بزرگ داشت روز نهم ربیع چگونه است ؟

 به کتب روایی که مراجعه می کنیم می بینیم که آغاز امامت امام زمان (عج) مقارن است با شهادت امام حسن عسکری علیه السلام ،یعنی به محض شهادت امام حسن عسکری امام بعد به امامت می رسند و شهادت ایشان نقطه آغاز امامت حضرت مهدی عج می باشد.(أصول الکافی / ترجمه کمره‏اى، ج‏2، 871)

و عده ای هم معتقدند که روز شهادت امام حسن عسکری علیه السلام روز نهم ربیع الاول است که این قول مشهور نیست . و در این منابع هم همان روز شهادت امام حسن عسکری علیه السلام را روز آغاز امامت امام زمان عج می دانند. ( الغیبة( للنعمانی) / ترجمه فهرى، متن، ص: 197) 

چرا روز نهم ربیع را جشن می گیریم؟

قبل از پاسخ باید به این نکته بسیار مهم اشاره کنیم که تعیین امامت امامان دوازده گانه از طرف خداوند متعال بوده است . چرا که مسأله امامت یک مسأله الهی است و جانشین پیامبر(صلی الله علیه و آله) باید از طریق وحی به پیامبر(صلی الله علیه و آله) تعیین گردد، امام یک رهبر عادی نیست که فقط به اداره کشور و حفظ مرزهای آن بپردازد، بلکه وی علاوه بر این وظیفه، وظایف خطیر دیگری مانند تفسیر قرآن، بیان احکام، پاسخگویی به سوالات اعتقادی مردم، و جلوگیری از هر نوع انحراف در عقیده و تحریف در شریعت دارد. و انجام این وظایف خطیر در گرو داشتن علمی گسترده و خطا ناپذیر است. و افراد عادی چنانچه متصدی این گونه امور گردند، از خطا و اشتباه مصون نخواهند بود.

با توجه به این مطلب شناخت امام(علیه السلام) از دو راه امکان پذیر است:

الف: پیامبر(صلی الله علیه و آله)  به فرمان خدا بر امامت امام معین تصریح کند.

که پیامبر اکرم در مواضع مختلف به امامت امامان دوازده گانه اشاره کرده اند و منابع شیعه و سنی به تفصیل نقل کردند .

به عنوان مثال : عبایة بن ربعى از ابن عباس روایت کرده که وى گفت: در هنگام وفات پیغمبر از وى پرسیدم اگر شما از دنیا رفتى به که رجوع کنیم؟ پیغمبر اشاره کردند به طرف على بن ابى طالب و فرمودند: وى با حق است و حق هم با او میباشد، بعد از او هم یازده نفر امام خواهند آمد که اطاعت آنان واجب است، همان گونه که اطاعت از من واجب می باشد. (زندگانى چهارده معصوم علیهم السلام / ترجمه إعلام الورى، ص: 502)

حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: جانشینان و اوصیاء من که پس از من در میان مردم حجت‏هاى پروردگار هستند دوازده نفر می باشند، اول آنها برادرم هست و آخرین آنان هم پسرم خواهد بود، عرض کردند: یا رسول اللَّه برادرت کیست؟ فرمود: على بن ابى طالب، عرض کردند: فرزندت کدام است؟ فرمود فرزندم مهدى است که خداوند به وسیله او دنیا را پر از عدل و داد می کند پس از این که از ظلم و ستم پر شده باشد. (زندگانى چهارده معصوم علیهم السلام / ترجمه إعلام الورى، متن،511)  

ب: امام پیشین بر امامت امام بعدی تصریح کند.

امامت پیشوایان دوازده گانه شیعه از هر دو راه ثابت شده است. هم پیامبر(صلی الله علیه  و آله) طبق روایات بر امامت آنان تصریح کرده است، و هم هر یک از ائمه(علیهم السلام)، امام بعد از خویش را معرفی نموده است. (صحیح البخاری، ج 9، ص 81، باب الاستخلاف/ صحیح مسلم، ج 6، ص 3 کتاب الأماره/ مسند احمد، ج 5، ص 86 و 108/ مستدرک الحاکم، ج 3، ص 18/بحارالانوار، ج36، ص 266.)  

با توجه به ادله ای که بیان کردیم به این نتیجه می رسیم که امامت امام زمان چون سایر امامان علیهم السلام یک امر انتصابی از طرف خداوند متعال بوده است و مثل سایر امامان به امامت رسیدن ایشان هم مقارن با شهادت امام پیش از خود بوده است.  به عبارت دیگر امامت ودیعه ای الهی است در دست یک امام که هنگام عروج به جوار باری تعالی آن را به امام بعد از خود می سپارد بدون هیچ فاصله و انقطاع زمانی حتی یک لحظه.

اما چرا ما روز بعد از آن را به عنوان روز آغاز امامت ایشان جشن می گیریم ؟

این به آن خاطر است که رعایت شأن همه ائمه هدی علیهم السلام بر همگان واجب است روز شهادت امام حسن عسکری روز عزای همه شیعیان جهان است ،و همگان در این روز که روز عزای اهل بیت علیهم السلام است باید عزادار باشند .

و روز پس از آن را به عنوان روز یادآوری و بزرگداشتی برای مقام امام حیّ و حاضر خود جشن می گیریم تا گونه ای خاکساری و سپاس باشد به درگاه خداوند متعال به پاس نعمت بزرگ امامت ،واسطه فیض رحمت و روح جهان هستی ،

و شایسته است که در این روز برای سلامتی امام زمان علیه السلام و تعجیل در فرج ایشان دعا کنیم ،و با امام خود تجدید بیعتی داشته باشیم در اعتلای اسلام و عمل به وظایف مسلمانیمان .

و دست شستن از یک سری اعمال ناشایست و نه در خور پیروان امامان رحمت و هدایت ، که تخم تفرقه می افشاند،و باعث کدورت می شود .